Als de temperatuur stijgt en de dagen langer worden, lijkt de zomer het ideale seizoen voor katten om te ontspannen in de zon. Maar achter de warme zonnestralen en open ramen schuilen onverwachte risico’s. Van oververhitting tot jeukende allergieën en hardnekkige parasieten: deze verborgen zomergevaren kunnen een directe impact hebben op de gezondheid en het gedrag van jouw kat.
In deze gids bespreken we de minder bekende zomerrisico’s die typisch zijn voor het Nederlandse klimaat en landschap, en hoe je je kat daartegen kunt beschermen. Deze informatie vult onze eerdere tips aan over hydratatie, verkoeling, en giftige planten, zodat je een compleet zomerplan hebt voor jouw viervoeter.
1. Hitte: de onderschatte vijand
Hoewel katten vaak zonaanbidders zijn, zijn ze verrassend kwetsbaar voor oververhitting. In Nederland kunnen binnentemperaturen op warme dagen oplopen tot boven de 30°C, zeker in appartementen met grote ramen of beperkte ventilatie.
Risicofactoren
-
Zon op glas: serres of zuidgerichte ramen versterken de warmte (broeikaseffect)
-
Gebrek aan ventilatie: oudere huizen zonder airco of dakisolatie
-
Donkere vacht: katten met donkere of dikke vachten absorberen sneller warmte
-
Binnenshuis blijven: katten zonder toegang tot schaduwrijke buitenruimtes hebben geen ontsnappingsmogelijkheid
Symptomen van oververhitting
-
Snelle ademhaling of hijgen
-
Sloomheid of desoriëntatie
-
Warm aanvoelende oren en voetzooltjes
-
Verlies van eetlust of braken
Volgens PetMD (2023) kan langdurige blootstelling aan hitte leiden tot hitteslag, wat in ernstige gevallen levensbedreigend is.
Wat kun je doen?
-
Houd gordijnen overdag dicht in zonnige kamers
-
Zet ventilatoren of aircoolers op strategische plekken
-
Bied meerdere drinkpunten aan in huis (zie onze hydratatietips)
-
Maak een koele schuilplek met tegels of een natte handdoek
-
Vermijd spelen of tillen in de warmste uren van de dag
In tegenstelling tot honden zullen katten niet snel ‘hijgen’ als waarschuwing – hun signalen zijn subtieler, wat dit gevaar extra verraderlijk maakt.
2. Parasieten: meer dan een jeukend probleem
In de warme maanden neemt de activiteit van vlooien, teken en muggen exponentieel toe – en daarmee ook het risico op infectieziekten. Katten die toegang hebben tot een tuin of balkon lopen extra risico, maar ook binnenkatten zijn niet volledig veilig.
Vlooien & teken
Volgens de ESCCAP (European Scientific Counsel Companion Animal Parasites) worden vlooienlarven vaak binnenshuis geactiveerd door stijgende temperaturen en luchtvochtigheid (ESCCAP, 2022). Eenmaal aanwezig kunnen ze leiden tot allergische huidreacties, bloedarmoede en lintworminfecties.
Teken – vooral in bosrijke regio’s zoals de Veluwe of Utrechtse Heuvelrug – kunnen ziektes zoals anaplasmose en babesiose overbrengen. Hoewel katten minder vatbaar zijn dan honden, is het risico reëel en ondergerapporteerd (CAPC, 2021).
Muggen en hartworm
Door klimaatverandering rukken hartwormdragende muggen op naar Noord-Europa. Volgens de NVWA is de kans op lokale besmetting in Nederland nog klein, maar importkatten of katten die mee reizen naar Zuid-Europa lopen wel degelijk risico.
Wat kun je doen?
-
Gebruik preventieve anti-parasitaire producten (zie ook onze gids over lentebescherming)
-
Controleer dagelijks de vacht, vooral na buitenbezoek
-
Stofzuig regelmatig om larven te verwijderen
-
Behandel ook mandjes, dekens en meubels
Let op: niet alle producten voor honden zijn veilig voor katten – gebruik uitsluitend kattenvriendelijke middelen zoals aanbevolen door je dierenarts.
3. Pollen, planten en zomerse allergieën
In de lente en zomer is de lucht vaak gevuld met pollen van grassen, bomen en bloemen. Ook katten kunnen hier last van krijgen – vooral via hun huid, poten en vacht. Hoewel katten zelden last hebben van hooikoorts in de klassieke zin, veroorzaken pollen vaak huidirritaties en jeuk (VetDERM Clinic, 2022).
Daarnaast groeien er in Nederland tijdens warme maanden talloze planten die giftig of irriterend zijn voor katten. Voorbeelden zijn:
-
Lelietje-van-dalen (Convallaria majalis) – giftig bij inname
-
Hortensia – bevat cyanogene glycosiden
-
Vingerhoedskruid – harttoxisch
-
Calla, Dieffenbachia – irriterend voor slijmvliezen
Sommige populaire tuinplanten, zoals lavendel of geraniums, veroorzaken milde tot matige allergische reacties bij katten met een gevoelige huid.
Symptomen van contactallergieën:
-
Overmatig likken van poten of flanken
-
Roodheid of kale plekken
-
Schilferige huid
-
Niezen of geïrriteerde ogen
Wat kun je doen?
-
Veeg poten af na buitenspelen of balkonbezoek
-
Gebruik pollenfilters in huis (bv. HEPA-stofzuigers)
-
Vermijd giftige planten op balkon of tuin (lees onze plantenwaarschuwing)
-
Vraag je dierenarts naar hypoallergene voeding bij vermoeden van overgevoeligheid
4. Stadsfauna en onverwachte gasten
Niet alleen parasieten vormen een zomers risico – ook lokale fauna zoals bijen, wespen en spinnen kunnen problemen veroorzaken. In sommige regio’s worden vaker meldingen gedaan van katten met insectensteken of irritaties veroorzaakt door plantenpluis (zoals van populieren).
Ook egels, muizen of vogels waarmee katten in contact komen, kunnen ziektes overdragen zoals toxoplasmose of salmonellose (Snowden Animal Hospital, 2023).
Let op symptomen zoals:
-
Zwelling op het gezicht of poten
-
Plotseling miauwen of wegspringen
-
Koorts of braken na jacht
Houd katten op warme dagen het liefst in de schaduw, uit de buurt van bijennesten of composthopen.
5. Preventie: zo maak je jouw zomer kattenproof
Een overzicht van alles wat je kunt doen om je kat veilig te houden:
-
Houd ramen beveiligd met horren
-
Zorg voor schaduwrijke rustplekken in huis
-
Kies anti-parasitaire middelen die geschikt zijn voor katten
-
Controleer dagelijks de huid en oren
-
Vermijd giftige planten of scherpe tuindecoratie
-
Wees alert op gedragsveranderingen: oververhitting of allergieën kunnen zich subtiel uiten
Voor aanvullende tips over comfort, verkoeling en gedrag, bekijk ook:
Veelgestelde vragen (FAQ)
Kunnen katten hooikoorts krijgen?
Niet in de klassieke zin, maar pollen kunnen wel huidklachten, jeuk of geïrriteerde ogen veroorzaken.
Hoe weet ik of mijn kat oververhit is?
Let op hijgen, sloomheid, warme oren en verminderde eetlust. Raadpleeg je dierenarts bij twijfel.
Welke planten zijn gevaarlijk voor katten?
Lelietje-van-dalen, hortensia, calla, vingerhoedskruid en meer. Bekijk onze giftige plantenlijst.
Is mijn binnenkat ook kwetsbaar?
Ja, want pollen en parasieten kunnen via ramen of schoenen het huis binnenkomen.
Bronnen
CAPC. (2021). Parasite prevalence maps. Retrieved from https://capcvet.org
ESCCAP. (2022). Worms and external parasites in cats. Retrieved from https://www.esccap.org
PetMD. (2023). Heatstroke in Cats. Retrieved from https://www.petmd.com
VetDERM Clinic. (2022). Environmental allergies in cats. Retrieved from https://vetdermclinic.com
Snowden Animal Hospital. (2023). Summer risks for cats. Retrieved from https://snowdenanimalhospital.com